A fábrica de alúmina-aluminio de Alcoa na Mariña luguesa, a central de ciclo combinado a gas fósil de Endesa nas Pontes (veciña da de carbón) e a refinaría de Repsol na Coruña encabezan a listaxe dos maiores emisores de Gases de Efecto Invernadoiro (GEI) en territorio galego durante 2021.
A plataforma “Galiza, un futuro sen carbón” fixo públicos os datos das maiores industrias emisoras do país, procedentes do balanzo anual do comercio de emisións divulgado pola Comisión Europea.
Desde a década de 1980 e até 2018, a central de carbón das Pontes (Endesa) e a de Meirama (Naturgy), por esta orde, foron, ano após ano, as industrias con maiores emisións de GEI causantes de cambio climático.
A central de Meirama pechou en 2020 e a das Pontes, da que só funciona un dos seus catro grupos, baixou en 2021 á quinta posición no “ranking” galego das “fábricas de crise climática”.
Como salienta “Galiza, un futuro sen carbón”, o descenso abrupto da xeración eléctrica con carbón desde 2019 e a súa substitución parcial por gas fósil (tamén chamado gas natural), explica que as centrais de gas das Pontes e Sabón están, por primeiro ano, entre as cinco industrias galegas máis prexudiciais para o clima.
As cinco grandes industrias emisoras, todas do sector enerxético agás Alcoa, suman case 3.800.000 toneladas de GEI, equivalentes a un 20% das emisións totais de Galicia en 2020, ano con datos máis recentes.
Transición do carbón ao gas
O baixo ritmo na instalación de nova potencia eléctrica renovábel contribuíu a que o gas ocupe boa parte do oco deixado polo carbón na xeración eléctrica entre 2018 e 2021.
A queima de gas fósil en 2021 tería sido ben maior se tivese sido un ano seco e/ou se o consumo galego e as exportacións de electricidade fosen as propias do último ano anterior á COVID-19. Unha revisión do OGACLI dos datos de Rede Eléctrica de España (REE) posibilita unha aproximación a ese escenario hipotético.
Se a produción hidroeléctrica fose a do último ano seco (2017), no que a capacidade de produción hidroeléctrica era practicamente igual á de 2021, a xeración renovábel tería sido inferior en 4.426 GWh (-24,9%). En ausencia doutros cambios, cubrir o oco na produción renovábel producido por unha seca como a de 2017, obrigaría a máis que duplicar a produción das centrais de ciclo combinado. Aumentaría desde 3.695 a 8.121 GWh.
Por outro lado, se a demanda eléctrica galega en 2021 fose a de 2019, último ano pre-COVID 19, a produción dos ciclos combinados aumentaría en 1.028 GWh (+6%). E se o mesmo acontecese coas exportacións, a produción tería baixado 333 GWh (-1,4%). Xa que logo, e sen alterar outros factores, a produción das centrais de gas medraría 695 GWh, até 4.390 (+19%).
Se 2021 fose seco como 2017 e cuns niveis de consumo e exportacións como os de 2019, a xeración dos ciclos combinados subiría até 8.816 GWh. Esta produción aproximaríase á máxima posíbel en circunstancias habituais de dispoñibilidade e utilización destas centrais sucias.
OGACLI 