O Réxime Europeo de Comercio de Dereitos de Emisión (RCDE), coñecido tamén polas súas siglas en inglés (ETS, European Emissions Trading) é un instrumento de mercado creado no ámbito da UE no que están obrigados a participar empresas do sector da aviación e de diversos sectores industriais intensivos en emisións de gases de invernadoiro. Funciona desde 2005.
-65,8% (2005-2020)
Baixo o RCDE outórganse dereitos de emisión ás instalacións industriais participantes. As instalacións que exceden a cantidade de dereitos outorgados deben comprar no mercado as toneladas emitidas de máis. Nese mercado as empresas que non usaron todos os seus dereitos poden vender as toneladas non consumidas. O volume total de dereitos de emisión que se poñen en circulación conforma un teito de emisións que vai diminuíndo conforme os obxectivos climáticos.
As emisións anuais das instalación afectadas polo RCDE no noso país ascenden a 5.661.612 toneladas (2021). Actualmente representan o 32% das emisións totais (2020), despois de suporen arredor do 50% durante a maior parte do período 2005-2020.
Obsérvase unha tendencia clara ao descenso das emisións das instalacións sometidas ao RCDE, moi acentuada a partir de 2018. En 2020, as emisións baixaron un 65,8 % fronte ás de 2005. As non suxeitas ao RCDE reducíronse só o 31,3 %.
A afirmación anterior debe matizarse considerando que o ámbito de aplicación do RCDE foi mudando, diferenciándose catro fases de implementación. Os sectores e instalacións afectadas non coinciden totalmente para cada fase, polo que o máis axeitado sería comparar os datos das emisións RCDE por fases.
Durante a última fase completada, a fase 3 (2013-2020), o RCDE afectou un total de 55 instalacións industriais galegas de diversos sectores: xeración eléctrica (4), instalacións de combustión de sectores non contemplados especificamente (32), refino de petróleo (1), produción de hidróxeno (1), aceiro e ferroaleacións (5), aluminio (4), cemento (1), cal e magnesita (2), cerámica (1), pasta de papel e papel (2) e fabricación de produtos químicos orgánicos (2).
As emisións dos sectores industriais afectados polo RCDE baixaron o 57,3% en 2020 con respecto a 2013. Sen desprezar a influencia da crise económica desencadeada pola COVID-19 en 2020, a maior parte desta redución foi debida á caída das emisións da xeración de electricidade con carbón.
Con todo, o sector da xeración de electricidade continuou a ser en 2020 o de maiores emisións.
(Actualización: xuño de 2022).
Unidades
A unidade empregada é o CO2 equivalente (CO2eq), que ten en conta a capacidade de xerar quecemento global de todos os GEI considerados, en relación ao principal deles, o CO2.
Porcentaxe das emisións RCDE sobre as emisións totais (%).
Notas
A partir de 2013, ademais do dióxido de carbono (CO2), aplícase o RCDE a outros GEI: os perfluorocarbonos (PFCs) na produción de aluminio, e o óxido nitroso (N2O) na fabricación dalgúns produtos na industria química. Tamén desde 2013, ademais de instalacións industriais, están sometidas ao RCDE as emisións das actividades de aviación operadas desde os aeroportos galegos con orixe ou destino en aeroportos de estados do Espazo Económico Europeo (UE, Noruega, Islandia, Liechtenstein), das que non dispomos de datos.
Fontes
Informes de emisión de gases de efecto invernadoiro en Galicia. Páxina web sobre cambio climático da Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Vivenda.
Informes de aplicación do RCDE en España. Páxina web do Ministerio para a Transición Ecolóxica.
Union Registry. Páxina web da Comisión Europea sobre o RCDE.
OGACLI 